DÙNG LÂU THUỐC ARV GÂY RA NHỮNG TÁC DỤNG PHỤ NHƯ THẾ NÀO? CÁCH XỬ TRÍ RA SAO?
Những bệnh nhân HIV/AIDS điều trị thuốc ARV lâu dài sẽ có thể gây ra những tác phụ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của bệnh nhân như sau:
1. HỘI CHỨNG LOẠN DƯỠNG MỠ
- Là hiện tượng bệnh nhân bị teo lớp mỡ dưới da thường ở vùng mặt, chi, mông nhưng lại tăng tích tụ mỡ ở vùng trọng tâm cơ thể như bụng, vú, phì đại vùng gáy (còn gọi là ụ trâu - Buffalo hump).
- Điều trị: đổi phác đồ từ AZT sang TDF
tập thể dục
tiêm botox
Teo mỡ má mặt của phụ nữ |
Teo mỡ ở mông của một phụ nữ |
2. RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA
- Gồm: Kháng insulin và tiểu đường
Rối loạn mỡ máu
Nhiễm toan lactic
Nguy cơ tim mạch
- Điều trị như điều trị các bệnh lý này đơn thuần, không có khác biệt gì nên không trình bày chi tiết ở đây.
3. BỆNH LÝ THẦN KINH NGOẠI BIÊN
- Ngày xưa hay gặp do phác đồ có sử dụng d4T, ngoài ra còn do những nguyên nhân khác như nghiện rượu, số lượng T-CD4 trước điều trị thấp, dinh dưỡng kém, lớn tuổi, dùng thuốc dự phòng lao INH
- Triệu chứng: cảm giác tê bì như kiến bò ở vùng đầu ngón tay, ngón chân
- Điều trị: tiêm vitamin B12, ngừng thuốc INH, dùng thuốc amitriptylin.
- Cần phải sàng lọc một số bệnh khác cũng gây ra triệu chứng như vậy như: tiểu đường, rối loạn chức năng tuyến giáp, giang mai.
4. HOẠI TỬ XƯƠNG
- Chủ yếu xảy ra ở vùng đầu xương hoặc xương dưới sụn, có biểu hiện đau nhức trong xương, đau tăng khi di chuyển hoặc mang vác vật nặng.
- Điều trị: trường hợp nhẹ và vừa thì dùng thuốc giảm đau NSAIDs, nặng thì phẫu thuật.
5. NỮ HÓA TUYẾN VÚ
- Hay gặp nhất với EFV
- Làm sưng, đau tuyến vú bất thường, ngực nam giới to như của phụ nữ
- Điều trị: dùng thuốc giảm đau NSAIDs
- Không cần thay đổi EFV vẫn có thể thoái triển hoàn toàn sau vài tháng
Tăng tích tụ mỡ ở vú mặc dù đây là đàn ông |